Najważniejsze dzieła Olgi Tokarczuk – subiektywny przegląd powieści i opowiadań

Olga Tokarczuk, polska noblistka, to postać fascynująca, niezwykle złożona, mądra i inteligentna. Wszystko to znajduje odzwierciedlenie w jej twórczości. Przedstawiamy najważniejsze, naszym zdaniem, dzieła pisarki.

„Podróż ludzi Księgi”, 1993

To pierwsza powieść noblistki. Wydarzenia opisane w utworze rozgrywają się we Francji, w roku 1685. Wtedy właśnie Król Słońce ogłasza, że jedynym legalnym wyzwaniem jest katolicyzm. Po tym zdarzeniu grupy hugenotów wyruszają w podróż z nadzieją odnalezienia nowej ojczyzny.

Przez kraj podróżuje także nietypowa grupa osób, które opuściły Paryż z różnych przyczyn. Są wśród nich Weronika – kurtyzana porzucona przez narzeczonego, alchemik Markiz czy racjonalny, niemy woźnica z żółtym psem i twardo stąpający po ziemi bogacz – de Berle. Osoby te zmierzają w kierunku Pirenejów, a konkretnie w stronę trudno dostępnego wąwozu. Znajduje się tam mały klasztor, a w nim pewna Księga, która teraz może zaważyć na losach świata.

„E.E.”, 1995

Drugie dzieło Olgi Tokarczuk skupia się na odkrywaniu tajemnicy ludzkiej osobowości. Akcja dzieje się we Wrocławiu, a zaczyna w roku 1908. Bohaterką powieści jest Erna Eltzner – piętnastoletnia córka niemieckiego fabrykanta. Z pozoru nie wyróżnia się niczym na tle społeczeństwa. Zaczyna jednak wykazywać zdolności do bycia medium.

W trakcie rozwoju wydarzeń Erna dojrzewa – jest poniekąd uosobieniem stulecia, w którym żyje – zagadkowa i nieukształtowana. Jest też odbiciem ludzkich lęków, tęsknot czy pragnień. Tak jak ludzie żyjący na przełomie wieków.

„Prawiek i inne czasy”, 1996

To jedna z bardziej znanych powieści Olgi Tokarczuk. Opowiada o Prawieku – wsi położonej w centralnej Polsce, gdzie każdego dnia codzienność przeplata się z niezwykłymi zdarzeniami, a rzeczywistość z mitem. Dla mieszkańców życie powszednie jest ważniejsze od wielkich, przełomowych wydarzeń.

„Prawiek i inne czasy” opowiada o losach kilku pokoleń rodzin, mieszkających w tytułowej wsi, w XX wieku. Każdy zmaga się z trudami codzienności i walczy o lepszą przyszłość oraz szczęście. Losy bohaterów układają się w ponadczasową opowieść o przemijaniu, czasie i ludziach.

 „Gra na wielu bębenkach”, 2001

„Gra…” to zbiór 19 opowiadań. To przegląd różnych stylów, postaci i historii. Jest najsłynniejszym i najczęściej komentowanym tomem opowiadań ostatnich dekad w Polsce.

Opowiadania nazywane są kwintesencją pisarstwa noblistki, która zawsze w codzienności dostrzega jakieś elementy, które burzą porządek i niepokoją.

„Anna In w grobowcach świata”, 2006

To nowoczesna opowieść, która uwalnia wyobraźnię. To także uwspółcześniona wersja jednego z najstarszych mitów w historii, pochodzącego sprzed około 4 000 lat. Pełna rozmachu, rozpisana na wiele głosów, przeplatająca nowoczesność z tym, co ponadczasowe. Olga Tokarczuk jak zwykle tworzy głęboką analizę ludzi.

„Bieguni”, 2007

Bieguni – prawosławny odłam starowierców. Ludzie oswajający zło przy pomocy ruchu. Olga Tokarczuk zadaje pytania, ile w każdym z nas jest z biegunów i co mamy z nimi wspólnego i zabiera czytelników w podróż przez epoki i miejsca.

„Bieguni” to dzieło nagrodzone Literacką Nagrodą Nike czy Międzynarodową Nagrodą Bookera.

„Prowadź swój pług przez kości umarłych”, 2009

Głośna i niezwykle inspirująca powieść, zaskakująca niemal na każdej stronie. „Prowadź swój pług przez kości umarłych” to tzw. thriller moralny z elementami metafizycznymi. Akcja dzieje się zimą w przepięknej Kotlinie Kłodzkiej, która jest jednocześnie zachwycająca i opustoszała oraz mało przyjazna. Jedną z nielicznych mieszkanek jest Janina Duszejko, zafascynowana w astrologii. Kobieta tłumaczy poezję Blake’a i w wolnych chwilach dogląda domów nieobecnych sąsiadów. Życie tu mija spokojnie i cicho aż do momentu niespodziewanej fali morderstw. Ofiarami są myśli. Kto zabija? Czy to możliwe, że zwierzęta mszczą się na swoich oprawcach?

W 2016 roku powieść doczekała się ekranizacji pod postacią filmu „Pokot” Agnieszki Holland.

„Księgi Jakubowe”, 2014

Obszerna, tysiącstronicowa powieść, z mnóstwem wątków i postaci zachwyca i imponuje. Dzieło powstałe z wyjątkowym rozmachem. Wiele poziomów, mnóstwo ścieżek interpretacji, inspiracje tradycją i przekraczanie granic gatunkowych sprawiają, że to niezwykle złożona, bogata i pasjonująca powieść.

To właśnie za „Księgi Jakubowe” Olga Tokarczuk otrzymała Literacką Nagrodę Nobla (a także nagrodę Laure-Bataillon dla najlepszej książki przełożonej na język francuski).