Najbardziej kontrowersyjne książki w historii

Pisarze od wieków poruszali tematy trudne, niewygodne i szokujące. Niektóre dzieła wywoływały ogromne zamieszanie, podważając podstawy religii, ustrojów politycznych czy stosunków społecznych – w związku z czym były zakazywane lub cenzurowane przez osoby, których celom zagrażały. Jakie książki budzą obecnie największe kontrowersje? Sprawdzamy!

Salman Rushdie Szatańskie wersety

Szatańskie wersety nawiązują do tekstów, które według legendy miały zostać dodane do Koranu po śmierci Mahometa. W powieści przeplata się wiele światów i wymiarów: teraźniejszość i przeszłość, jawa i sen, dobro i zło, świat wschodni i zachodni. Wszystkie one prowadzą do jednego wniosku autora: kultury, rasy i wartości powinny się swobodnie przeplatać.

W niektórych odłamach islamu powieść uznawana jest za bluźnierczą. W 1989 roku (rok po premierze książki) ówczesny przywódca irańskich szyitów ogłosił fatwę – Salman Rushdie, a także każdy, kto przyczynił się do publikacji książki i każdy, kto zna jej treść, miał zostać skazany na śmierć. 

W związku z fatwą zamordowano japońskiego tłumacza Szatańskich wersetów, a w kilku wydawnictwach podłożono bomby. W 2006 roku poinformowano, że wyrok śmierci dla Rushdie i pozostałych osób związanych z powieścią, pozostaje aktualny.

Francois de Sade 120 dni Sodomy, czyli szkoła libertynizmu

Tytuł książki nawiązuje do biblijnej przypomieści o Sodomie, której mieszkańcy mieli dopuszczać się wielu niegodziwości. Karą za grzechy, jaką wymierzył dla nich Bóg, było doszczętne spalenie całego miasta. 

Francois de Sade zakpił z biblijnej Sodomy. Akcję swojej powieści osadził na zamku Silling. W jego murach zamknięto 4 libertynów i… 42 osoby, które przez dwa miesiące towarzyszą im w najbardziej wyszukanych orgiach seksualnych. Jedyną zasadą, jaka panuje na zamku Silling, jest sodomia – uczestnicy orgii mogą dopuszczać się jedynie takich zachowań, jakie potępia Kościół katolicki.

Kochasz czytać? Zajrzyj tutaj: Najpopularniejsze książki wszechczasów

Vladimir Nabokov Lolita

Książka Vladimira Nabokova przesycona jest erotycznymi, a nawet pornograficznymi opisami. Już samo to wystarczyłoby, aby uznać ją za kontrowersyjną. Tymczasem powodów do oburzenia jest znacznie więcej – obiektem westchnień głównego bohatera są niedojrzałe dziewczynki, przede wszystkim 12-letnia Dolores, która staje się dla niego przedmiotem erotycznej obsesji.

Lolita z jednej strony uznawana była za pozycję o charakterze pedofilskim (przez co autor miał poważne problemy z jej publikacją). Z drugiej doceniano ją za niezwykle wyrafinowany język, odniesienia do ważnych dzieł literackich i wyjątkowo barwne opisy.

Anthony Burgess Mechaniczna pomarańcza

Strony powieści pełne są obrazowych opisów przemocy, które szokują czytelników. Anthony Burgess bezlitośnie profanuje najwyższe wartości i pokazuje najbardziej brutalne oblicze rzeczywistości.

Mechaniczna pomarańcza opowiada o chłopcu, który wpada w „złe towarzystwo” i trafia do więzienia. Następnie bierze udział w eksperymencie resocjalizacyjnym, który ma skutecznie zniechęcić go do jakiejkolwiek formy przemocy.

Kurt Vonnegut Rzeźnia numer pięć

Książka, w której autobiografia Vonneguta miesza się z fikcją. Jej głównym bohaterem jest pisarz, który nie potrafi uwolnić się od traumatycznych wspomnień wojennych (w czasie II wojny światowej Vonnegut przebywał w obozie jenieckim w Dreznie).

W Rzeźni numer pięć autor zalewa czytelnika prawdziwym potopem śmierci, okrucieństwa, przejmującego strachu, brutalnych gwałtów i najmroczniejszych zakamarków ludzkiego umysłu.