Finaliści nagrody Nike – poznaj najlepsze książki 2022

Nike to jedna z najważniejszych nagród literackich, jakie przyznawane są w Polsce. Od 1997 roku – wraz z tysiącami innych czytelników i miłośników literatury – niecierpliwie wyczekujemy wyników konkursu. Kto trafił do finałowej siódemki w 2022 roku? Sprawdźmy!

Nagroda Literacka Nike

Nagroda Nike, przyznawana przez Fundację Agory i Gazetę Wyborczą, ma na celu promocję polskiej literatury współczesnej. Zasady jej przyznawania określa się jako freestyle – regulamin jest zdefiniowany bez sztywnych reguł, co od wzbudza pewne kontrowersje w środowiskach literackich.

W konkursie mogą startować książki wszystkich gatunków – poezja, dramat oraz proza – o szczególnej wartości literackiej, stworzone przez żyjących autorów (nagroda nie może być wręczana pośmiertnie). W pierwszym etapie jury przyznaje 20 nominacji. Następnie z grupy tej wyłanianych jest 7 finalistów, a w końcu zwycięzca.

Autor zwycięskiej książki nagradzany jest statuetką Nike (projektu Gustawa Zemły) oraz kwotą 100 tysięcy złotych.

Wciąż nie jesteś na bieżąco? 

Sprawdź: Nowości wydawnicze 2021. Jakie książki warto przeczytać w tym roku?

Finał Nike 2022

5 września 2022 kapituła konkursu – pod przewodnictwem prof. Przemysława Czaplickiego – ogłosiła listę książek, które zakwalifikowały się do finału Nike. Są to:

Anna Cieplak Rozpływaj się, wyd. Wydawnictwo Literackie

Powieść porusza problem eurosierot – pokoleniu polskich dzieci, których rodzice wyjechali do pracy za granicę. Jak młodzi ludzie odnaleźli się w nowej sytuacji? Jak znieśli osierocenie? Jakimi dorosłymi się stali? Anna Cieplak poszukuje odpowiedzi na wiele trudnych pytań i rysuje wyrazisty obraz Polski w Unii Europejskiej.

Artur Domosławski Wygnaniec. 21 scen z życia Zygmunta Baumana, wyd. Wielka Litera 

Artur Domosławski to uznany reporter, który stworzył m.in. porywającą biografię Ryszarda Kapuścińskiego. Tym razem na warsztat wziął historię życia Zygmunta Baumana – jednego z najwybitniejszych współczesnych humanistów. 

Jerzy Jarniewicz Mondo cane, wyd. Biuro Literackie

Mondo cane to tytuł pierwszego w historii filmu z gatunku mondo – filmów dokumentujących prawdziwe sceny śmierci. Powieść Jarniewicza wpisuje się w zasady tego gatunku. Autor opowiada o odejściach, rozstaniach i zerwaniach, które obserwuje w swoim otoczeniu. 

Joanna Ostrowska Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej, wyd. Wydawnictwo Krytyki Literackiej

Jak wyglądały losy homoseksualnych mężczyzn w czasach okupacji? Bo przecież istnieli. Trafiali do aresztów, więzień i obozów koncentracyjnych. Co się stało z tymi, którzy ocaleli? Dlaczego historia milczy na ten temat? Joanna Ostrowska poszukuje odpowiedzi na te – i wiele innych pytań, które od dekad były zawieszone w próżni.

Edward Pasewicz Pulverkopf, wyd. Wielka Litera

W powieści Pasewicza przeplatają się losy Polaków, Niemców, Żydów, Sowietów… Tych, którzy byli tu kiedyś. A także ich potomków – tych, którzy żyją tutaj teraz. To wszystko w akompaniamencie niemieckiej muzyki klasycznej i wyjątkowego, lirycznego języka.

Maciej Płaza Golem, wyd. W.A.B.

Tytułowy Golem nawiązuje do tradycji żydowskiej. Można usłyszeć o nim chasydzkich legendach, klasycznej literaturze, a nawet w dziełach popkultury. To postać, która wygląda jak człowiek, jednak jest pozbawiona duszy. Mieszkańcy podolskiego miasteczka, do którego trafił włóczęga, są przekonani, że przyszło im spotkać właśnie tę mroczną postać.

Kacper Pobłocki Chamstwo, wyd. Czarne

Pobłocki opowiada historię polskiego chłopstwa, zmuszonego do przetrwania w okrutnym systemie pańszczyźnianym. Wskazuje też, w jaki sposób trauma niewolnictwa może wpływać na współczesny rynek pracy.